Η ανάκληση απόφασης δικαστικής συμπαράστασης γίνεται κατά την διαδικασία των άρθρων 741 έως 781 ΚΠολΔ, σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 758 παρ. 1, εδ. α ΚΠολΔ, που ορίζει ότι, οι κατά την διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας οριστικώς αποφαινόμενες αποφάσεις, εφ όσον δεν ορίζεται διαφορετικά, μπορούν, κατόπιν αιτήσεως διαδίκου, μετά την δημοσίευσή τους, να ανακληθούν (ή να μεταρρυθμισθούν) από το Δικαστήριο, που τις εξέδωσε, αν προκύψουν νέα πραγματικά περιστατικά, ή μεταβληθούν οι συνθήκες, κάτω από τις οποίες εκδόθηκαν.
Α. Έτσι για να ανακληθεί η απόφαση δικαστικής συμπαράστασης πρέπει, τα «νέα πραγματικά περιστατικά να είναι, κατ' εύλογη κρίση, σημαντικά με ουσιώδη και αποφασιστική επιρροή στην έκβαση της δίκης, να προσδίδουν διαφορετική πραγματική εικόνα από την αντίστοιχη, την οποίαν είχε δεχθεί το δικαστήριο, δηλαδή να προέκυψαν μετά την δημοσίευση της κρίσιμης απόφασης, της οποίας ζητείται η ανάκληση, ή η μετά την δημοσίευση αυτής μεταβολή των συνθηκών με βάση τις οποίες αυτή εκδόθηκε και να αποτρέπουν, ή να διαφοροποιούν σημαντικώς, την βάση, επί της οποίας στηρίχθηκε η απόφασή του (ΑΠ 353/2012, ΑΠ 1003/2013, ΑΠ 1395 / 2018).
Σημείωση
Σε ανάκληση υπόκεινται και οι οριστικές αποφάσεις, όταν είναι ανακλητικές προηγούμενων ανακλητικών αποφάσεων (ΑΠ 1395 / 2018).
Σημείωση
Δεν τίθεται θέμα ανάκλησης της απόφασης, με την οποία απορρίφθηκε ως απαράδεκτη, ή ως αβάσιμη, σχετική αίτηση (ΑΠ 1395 / 2018).
Β. Την ανάκληση νομιμοποιούνται να ζητήσουν όσοι νομιμοποιούνται να ζητήσουν την κήρυξη της δικαστικής συμπαράστασης. Στην συζήτηση καλούνται οι διάδικοι της αρχικής δίκης και τα πρόσωπα τα οποία είχαν διορισθεί, ή είχαν αντικατασταθεί, ή παυθεί από την απόφαση που ανακαλείται. Η αίτηση κοινοποιείται στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών της περιφέρειας του Δικαστηρίου, στον τεθέντα υπό δικαστική συμπαράσταση και στον διορισμένο ήδη δικαστικό συμπαραστάτη (άρθρα 802 παρ. 2 και 748 παρ. 2 ΚΠολΔ) (ΜονΠρΑθ 1276/2020).
Σημείωση
Αν δεν κοινοποιηθεί αντίγραφο της εν λόγω αίτησης στα ως άνω πρόσωπα και δεν εμφανισθούν στην δίκη, η συζήτηση της υπόθεσης κηρύσσεται απαράδεκτη ανεξάρτητα από την συνδρομή βλάβης, το απαράδεκτο δε αυτό λαμβάνεται υπόψη κατ' αυτεπάγγελτη έρευνα του Δικαστηρίου σύμφωνα με τα άρθρα 111 παρ. 2, 159 αρ. 2 και 559 αρ. 14 ΚΠολΔ λόγω μη τήρησης της απαιτούμενης κατά νόμο προδικασίας.
Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 518, 761 έως 766 ΚΠολΔ, όπως το άρθρο 764 ΚΠολΔ τροποποιήθηκε με τον ν. 4842/2021, στην έφεση κατά απόφασης της ειδικής διαδικασίας της εκουσίας δικαιοδοσίας ισχύουν τα κάτωθι.
Α. Προθεσμία κατάθεσης έφεσης
Η προθεσμία άσκησης έφεσης κατά απόφασης της ειδικής διαδικασίας της εκουσίας δικαιοδοσίας, αν δεν ορίζεται διαφορετικά σε ειδική διάταξη, είναι 30 ημέρων από την επίδοση της απόφασης, Αν διαμένει στο εξωτερικό, ή η διαμονή του είναι άγνωστη, η προθεσμία παρατείνεται κατά 30 ημέρες. Αν δεν επιδοθεί η απόφαση, η προθεσμία της έφεσης είναι δύο έτη από την δημοσίευση της απόφασης που περατώνει τη δίκη (518 ΚΠολΔ).
Β. Ενεργητική νομιμοποίηση
Έφεση έχουν δικαίωμα να ασκήσουν και αν νίκησαν ο αιτών, εκείνος κατά του οποίου είχε στραφεί η αίτηση, εκείνοι που άσκησαν κύρια και πρόσθετη παρέμβαση, οι καθολικοί και ειδικοί διάδοχοί τους, καθώς και ο εισαγγελέας πρωτοδικών (761 ΚΠολΔ).
Γ. Παθητική νομιμοποίηση
Αν περισσότεροι έλαβαν μέρος στην πρωτόδικη δίκη, η έφεση που ασκεί ένας από αυτούς απευθύνεται κατά των άλλων ή των καθολικών διαδόχων ή των κληροδόχων τους (762 ΚΠολΔ).
Δ. Αναστολή ισχύος και εκτέλεσης εφεσιβαλλομένης
α) Η προθεσμία της έφεσης και η άσκησή της δεν αναστέλλουν την ισχύ και την εκτέλεση της απόφασης.
β) Το δικαστήριο, όμως, που δικάζει την υπόθεση μπορεί και αυτεπαγγέλτως, κατά την έκδοση της απόφασής του, να αναστείλει την ισχύ και την εκτέλεσή της, ώσπου να γίνει απρόσβλητη με έφεση.
γ) Αν ασκηθεί έφεση, το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση, όπως και το δικαστήριο που δικάζει την έφεση, ή ο πρόεδρός του, μπορούν κατά την κρίση τους, με αίτηση κάποιου από εκείνους που έλαβαν μέρος στην πρωτόδικη δίκη, να αναστείλουν την ισχύ και την εκτέλεσή της, μέχρι να εκδοθεί απόφαση στην έφεση.
δ) Η απόφαση που διατάζει την αναστολή σημειώνεται χωρίς υπαίτια καθυστέρηση στο περιθώριο της απόφασης της οποίας αναστέλλεται η ισχύς και η εκτέλεση. (763 ΚΠολΔ).
Ε. Πρόσθετοι λόγοι Έφεσης και Αντέφεση
Οι πρόσθετοι λόγοι της έφεσης και η αντέφεση ασκούνται και με τις προτάσεις (764 ΚΠολΔ).
ΣΤ. Συζήτηση
α) Οι διάδικοι μπορούν να συμφωνήσουν με κοινή δήλωση, που υπογράφεται από τους πληρεξούσιους δικηγόρους ότι δεν θα παραστούν κατά την εκφώνηση. Τέτοια δήλωση μπορεί να γίνει και από έναν ή ορισμένους μόνο πληρεξουσίους. Η δήλωση αυτή παραδίνεται στην περίπτωση κοινής δήλωσης από έναν τουλάχιστον πληρεξούσιο δικηγόρο και στην περίπτωση μονομερούς δήλωσης από τον πληρεξούσιο δικηγόρο, στον αρμόδιο γραμματέα το αργότερο την παραμονή της δικασίμου και σημειώνεται αμέσως στο πινάκιο. Στις παραπάνω περιπτώσεις η συζήτηση περατώνεται με μόνη την εκφώνηση της υπόθεσης. Μόνο δήλωση βίαιης διακοπής της δίκης είναι παραδεκτή. Μπορεί όμως το δικαστήριο, αν προβάλλονται άλλοι διαδικαστικοί ισχυρισμοί, να αναβάλει την υπόθεση σε σύντομη δικάσιμο με πρακτικό στο οποίο καταχωρίζονται και οι ισχυρισμοί αυτοί. Στη δικάσιμο αυτή καλούνται όσοι διάδικοι δεν ήταν παρόντες κατά την αναβολή, ενώ οι παρόντες οφείλουν να εμφανιστούν χωρίς κλήτευση και αν δεν παραστούν κατά τη νέα δικάσιμο δικάζονται εξαρχής ερήμην (άρθρο 53 ν. 4842/2021). Θα εφαρμοστεί από 1-1-2022).
β) Αν όταν εκφωνείται η υπόθεση δεν εμφανιστεί κανείς διάδικος, η συζήτηση ματαιώνεται. Αν κάποιος από τους διαδίκους εμφανιστεί, το δικαστήριο εξετάζει την υπόθεση κατ' ουσίαν (764 ΚΠολΔ).
Ζ. Ανακοπή ερημοδικίας
Ανακοπή ερημοδικίας επιτρέπεται, αν όποιος δικάστηκε ερήμην δεν κλητεύθηκε καθόλου ή εμπρόθεσμα ή δεν κλητεύθηκε κανονικά, ή αν συντρέχει λόγος ανώτερης βίας (764 ΚΠολΔ).
Η. Νέοι ισχυρισμοί και αποδεικτικά μέσα
Στο εφετείο μπορούν να υποβληθούν νέοι πραγματικοί ισχυρισμοί, με επίκληση και η προσαγωγή νέων αποδεικτικών μέσων (765 ΚΠολΔ).
Θ. Σημείωση απόφασης στο περιθώριο
Αν γίνει δεκτή η έφεση και εξαφανιστεί ή μεταρρυθμιστεί η εκκαλούμενη απόφαση, η γραμματεία του δικαστηρίου που δίκασε την έφεση σημειώνει στο περιθώριο της απόφασης του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, την απόφαση του δευτεροβάθμιου (766 ΚΠολΔ).
ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΜΟΝΟΜΕΛΟΥΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
(Διαδικασία Εκούσιας Δικαιοδοσίας)
ΑΙΤΗΣΗ
1) ……...
2) ………….. ως ασκούντων από κοινού τη γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου τους …..
Με το με αριθμό ……..συμβόλαιο γονικής παροχής ψιλής κυριότητας ¾ εξ αδιαιρέτου οριζοντίων ιδιοκτησιών της συμβολαιογράφου Αθηνών ….η δεύτερη εξ ημών ……μεταβίβασα με γονική παροχή στο ανήλικο τέκνο μου … τη ψιλή κυριότητα κατά ποσοστό ¾ εξ αδιαίρετου των κάτωθι λεπτομερώς περιγραφομένων οριζοντίων ιδιοκτησιών:
……
Επειδή πρόκειται να προβούμε σε αναγκαίες ενέργειες επιδιόρθωσης του με αριθμό Α-2 του πρώτου πάνω από το ισόγειο διαμερίσματος επί της οδού …. πολυκατοικίας, προκειμένου να μπορέσουμε να το εκμισθώσουμε προς όφελος του ανηλίκου τέκνου μας, το οποίο έχει αυξημένες οικονομικές ανάγκες καθόσον προετοιμάζεται για τις σπουδές του. Για να επισκευαστεί το ως άνω διαμέρισμα και κατά συνέπεια να εκμισθωθεί και μάλιστα σε πολύ καλή τιμή δεδομένης των επισκευών που πρόκειται να γίνουν και να μπορέσει με αυτό τον τρόπο να γίνει επωφελές για το ανήλικο τέκνο μας είναι απαραίτητο να συναφθεί δάνειο με την …..Τράπεζα.
Επομένως, υπάρχει νόμιμη περίπτωση, αφού υπάρχει προφανής ωφέλεια, να μας επιτραπεί η σύναψη δανείου με την ….Τράπεζα, …..ετούς διάρκειας, μέχρι του ποσού …..ευρώ και η χορήγηση υπέρ της άνω δανείστριας τράπεζας του δικαιώματος εγγραφής προσημείωσης υποθήκης μέχρι του ποσού των …..ευρώ στο με στοιχεία ΑΛΦΑ δυο (Α-2) διαμέρισμα του πρώτου πάνω από το ισόγειο(πυλωτή) ορόφου επί της οδού ….. πολυκατοικίας, το οποίο εμφαίνεται στο από Απριλίου 1991 σχέδιο κάτοψης του πρώτου (Α) πάνω από το ισόγειο ορόφου του πολιτικού μηχανικού …..και οι αναλογίες του φαίνονται στο από Γενάρη 1992 πίνακα αναλογισμού του ίδιου πολιτικού μηχανικού, τα οποία προσαρτώνται στη με αριθμό …..πράξη της συμβολαιογράφου Αθηνών …… αποτελείται από ένα δωμάτιο, χωλ, καθιστικό, ένα (1) κοιτώνα, κουζίνα, λουτρό, διάδρομο, ημιυπαίθριο χώρο προς το βορειοανατολικό όριο του οικοπέδου, δυο (2) βεράντες προς το νοτιοανατολικό όριο του οικοπέδου και μια (1) βεράντα προς την οδό Αναστάσεως, έχει επιφάνεια μέτρα τετραγωνικά εβδομήντα και 0,70 (70,70) μικτό ύψος μέτρα τρία και 0,03 (3,03), όγκο ιδιόκτητο μέτρα κυβικά διακόσια δέκα τέσσερα και 0,20 (214,20), αναλογία όγκου κοινοχρήστων μέτρα κυβικά πενήντα τέσσερα και 0,40 (54,40) συνολικό όγκο μέτρα κυβικά διακόσια εξήντα οκτώ και 0,60 (268,60), ποσοστό συνιδιοκτησίας εξ αδιαιρέτου στο οικόπεδο εκατόν τριάντα εννέα χιλιοστά (139/1000) που αντιστοιχούν σε μέτρα τετραγωνικά εξήντα έξι και 0,50 (66,50) εξ αδιαιρέτου συμμετέχει στα κοινά βάρη με εκατόν τριάντα εννέα χιλιοστά (139/1000) στις δαπάνες ανελκυστήρα με ενενήντα χιλιοστά (90/1000), η συμμετοχή του διαμερίσματος στις δαπάνες θερμάνσεως θα καθορισθεί με βάση μελέτης μηχανολόγου, έχει ψήφους 139 σε σύνολο χίλιες (1000) και συνορεύει Βορειοανατολικά με πίσω ακάλυπτο χώρο οικοπέδου και πέραν από αυτό με βορειοανατολικό όριο οικοπέδου, με κλιμακοστάσιο και φρεάτιο ανελκυστήρα, Βορειοδυτικά με το με το με τα στοιχεία (Α-1) διαμέρισμα ιδίου ορόφου, πλατύσκαλο, ορόφου, φρεάτιο, ανελκυστήρα και πλάγιο ακάλυπτο χώρο οικοπέδου και πέραν από αυτό με βορειοδυτικό όριο οικοπέδου, Νοτιοανατολικά με πλάγιο ακάλυπτο χώρο οικοπέδου και Νοτιοδυτικά με πρασιά και πέραν από αυτήν με την οδό Αναστάσεως, μετά της σε αυτό ανήκουσας κατ αποκλειστική χρήση με στοιχεία Π-1 ΘΕΣΗΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ στον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου η οποία φαίνεται με τα στοιχεία αυτά στο από Απριλίου 1991 σχέδιο κάτοψης του ισογείου ορόφου του πολιτικού μηχανικού …..και οι αναλογίες του φαίνονται στο από Γενάρη 1992 πίνακα αναλογισμού του ίδιου πολιτικού μηχανικού, τα οποία προσαρτώνται στη με αριθμό 8171/28-7-1991 πράξη της συμβολαιογράφου Αθηνών …… και περικλείεται από τα μικρά αλφαβητικά στοιχεία α', α' γ, γ', α', αποτελείται από ένα ενιαίο χώρο, έχει επιφάνεια μέτρα τετραγωνικά είκοσι πέντε (25,00) και συνορεύει ΒΟΡΕΙΑΝΑΤΟΛΙΚΑ με βορειοανατολικό όριο οικοπέδου, ΒΟΡΕΙΟΔΥΤΙΚΑ με ακάλυπτο χώρο οικοπέδου και χώρο πυλωτής, ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΑ με Π-2 θέση στάθμευσης αυτοκινήτου και ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΑ με ράμπα.
Το δάνειο θα διατεθεί για τις παρακάτω λεπτομερώς περιγραφόμενες επισκευές με τις αντίστοιχες κοστολογήσεις από τον πολιτικό μηχανικό ….
…….
…….
Επειδή είναι αναγκαία η άδεια του Δικαστηρίου Σας, γιατί χωρίς αυτή δεν είναι δυνατή η αξιοποίηση της ψιλής κυριότητας των 3/4 εξ αδιαιρέτων της παραπάνω περιγραφόμενης οριζόντιας ιδιοκτησίας, που ανήκει στο ανήλικο τέκνο μας.
Επειδή η επισκευή της ως άνω οριζόντιας ιδιοκτησίας κρίνεται αναγκαία για την επωφελή αξιοποίηση της (εκμίσθωση) προς όφελος του ανηλίκου τέκνου μας.
Επειδή η αίτηση μας παραδεκτά εισάγεται στο Δικαστήριο Σας, είναι δε νόμιμη, βάσιμη και αληθής.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΖΗΤΟΥΜΕ
Να μας χορηγηθεί η άδεια να προβούμε στο όνομα και για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου μας …. 1) στη σύναψη σύμβασης επισκευαστικού δανείου με την ….Τράπεζα μέχρι του ποσού των ….. ευρώ, ….ετούς διάρκειας κλπ
(αντιγράφουμε)
Να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα σε βάρος της περιουσίας του ανηλίκου τέκνου μας.
Αθήνα
Ο ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΜΟΝΟΜΕΛΟΥΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
(Διαδικασία Εκούσιας Δικαιοδοσίας)
ΑΙΤΗΣΗ
………… ως ασκούντων από κοινού τη γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου τους …..
Με το με αριθμό ……..συμβόλαιο γονικής παροχής κυριότητας οριζοντίου ιδιοκτησίας της συμβολαιογράφου Αθηνών ….η ……μεταβίβασα με γονική παροχή στο ανήλικο τέκνο μου … τη πλήρη κυριότητα της κάτωθι λεπτομερώς περιγραφομένης οριζοντίου ιδιοκτησίας.
--------
-------
Επειδή η παραπάνω οριζόντιος ιδιοκτησία δεν αποφέρει κανένα απολύτως εισόδημα στο ανήλικο παδί μας, δοθέντος ότι τούτο ….
Επειδή υπάρχει προφανής ωφέλεια για την ανήλικη κόρη μας και επιβάλλεται από άφευκτη ανάγκη η εκποίηση του ως άνω ακινήτου, δεδομένου ότι συντρέχει κίνδυνος …….. και δεν έχει κανένα εισόδημα από καμιά πηγή, δεν αποκομίζει κανένα έσοδο από αυτό, το δε τίμημα που θα πραγματοποιηθεί από την πώληση, ανερχόμενο στο ποσό των … ευρώ ανταποκρίνεται στην αγοραία αξία του ακινήτου και θα διατεθεί για τις ανάγκες διαβίωσης και εκπαίδευσής της.
Επειδή η αίτησή μας παραδεκτά εισάγεται στο Δικαστήριο Σας, είναι δε νόμιμη, βάσιμη και αληθής.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΖΗΤΟΥΜΕ
Να μας χορηγηθεί η άδεια να εκποιήσουμε, χωρίς τις διατυπώσεις του δημόσιου πλειστηριασμού, το παραπάνω αναφερόμενο και λεπτομερώς περιγραφόμενο ακίνητο, που βρίσκεται στη θέση…… με ελάχιστο τίμημα ….και το προϊόν της εκποίησης αυτής να το χρησιμοποιήσουμε για τις ανάγκες διατροφής και εκπαίδευσής της …..
ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΜΟΝΟΜΕΛΟΥΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
(Διαδικασία Εκούσιας Δικαιοδοσίας)
ΑΙΤΗΣΗ
……...
Για την θέση σε δικαστική συμπαράσταση της
….. .
Η ως άνω …… η οποία είναι μητέρα μου, γεννηθείσα το έτος … παρουσίασε από …. συμπτώματα προϊούσης γεροντικής ανοίας και εξακολουθεί και σήμερα να εμφανίζει σοβαρή διανοητική διαταραχή και συγκεκριμένα "ανοϊκή συνδρομή". Εξ αιτίας της εν λόγω πάθησης η μητέρα μου εμφανίζει μειωμένη αντίληψη για τα πράγματα και το περιβάλλον, απώλεια μνήμης και αδυναμία αναγνωρίσεως ακόμη και πολύ οικείων προσώπων, αδυναμία προσανατολισμού με συνέπεια να μη μπορεί να κυκλοφορήσει εκτός οικίας μόνη της, έλλειψη συγκεντρώσεως και δυσχέρεια στην επικοινωνία της με τους άλλους. Περαιτέρω αδυνατεί να επιτελέσει αποτελεσματικά και με συνέπεια και τις απλούστερες λειτουργίες της καθημερινής ζωής (ένδυση, διατροφή, επιμέλεια σώματος), με αποτέλεσμα να χρειάζεται βοήθεια και στις στοιχειώδεις αυτές δραστηριότητες, αλλά και διαρκή επιτήρηση προς αποτροπή επικίνδυνων καταστάσεων.
Επειδή η ανωτέρω πνευματική ασθένεια της μητέρας μου είναι μόνιμη και ανίατη και επιβεβαιώνεται από …..
Επειδή η πνευματική και ψυχική κατάσταση της μητέρας μου είναι τέτοια που αποκλείει την ικανότητα να επιμελείται του εαυτού της, ώστε επιβάλλεται να τεθεί σε δικαστική συμπαράσταση,
Επειδή εν όψει των ανωτέρω συντρέχουν επείγοντες λόγοι για τον διορισμό προσωρινού δικαστικού συμπαραστάτη με προσωρινή διαταγή, σύμφωνα με τα άρθρα 805 παρ. 2 και 781 ΚΠολΔ, λόγω του επαπειλούμενου από την αναβολή κινδύνου για τα συμφέροντα της συμπαραστατέας.
Επειδή επιθυμώ και στο πρόσωπό μου συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις καταλληλότητας να ορισθώ προσωρινή και στη συνέχεια οριστική συμπαραστάτης της μητέρας μου, δοθέντος ότι έχω ήδη επωμισθεί εξ αρχής της ασθενείας της την επιμέλεια του προσώπου της, κατοικώ μαζί της και έχω έτσι την δυνατότητα στενής εποπτείας της, ώστε είναι βέβαιο ότι θα ασκήσω με τον καλύτερο τρόπο τα καθήκοντα, που συνεπάγεται ο διορισμός μου ως δικαστικού συμπαραστάτη.
Επειδή για το διάστημα που μεσολαβεί από τη δημοσίευση της απόφασης μέχρι την τελεσιδικία της, προτείνω και να ορισθώ ως προσωρινός δικαστικός συμπαραστάτης.
Επειδή για την συγκρότηση του εποπτικού συμβουλίου προτείνω τα παρακάτω πρόσωπα ως μέλη:
………
………
……
Επειδή η αίτηση παραδεκτά εισάγεται στο Δικαστήριο Σας, είναι δε νόμιμη, βάσιμη και αληθής.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΖΗΤΩ
Να γίνει δεκτή η παρούσα. Να τεθεί υπό πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση η …… ή υπό άλλη ρύθμιση ήθελε επιλεγεί από το Δικαστήριο. Να διορισθώ ως προσωρινός δικαστικός συμπαραστάτης της ίδιας μέχρι την τελεσιδικία της αποφάσεως. Να διορισθεί Εποπτικό Συμβούλιο που να αποτελείται από τα ανωτέρω προτεινόμενα πρόσωπα.
Αθήνα
Ο ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
Ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου …..
(Διαδικασία Εκουσίας Δικαιοδοσίας)
ΑΙΤΗΣΗ
Του …..
Δυνάμει της με αριθμό … απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου της …… που έχει ήδη καταστεί αμετάκλητη, λύθηκε ο γάμος μου με τον … το γένος …… κάτοικο Αθηνών, ο οποίος είχε τελεσθεί κατά με ….στις ….. στην ……… Από τον γάμο αυτό εγώ και ο σύζυγός μου δεν αποκτήσαμε τέκνα.
Επειδή στην προκείμενη περίπτωση συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 323 ΚΠολΔ ως προς την αναγνώριση του δεδικασμένου της ως άνω αλλοδαπής απόφασης από την ελληνική έννομη τάξη, ειδικότερα:
Η ως άνω απόφαση αποτελεί δεδικασμένο, σύμφωνα με το δίκαιο του τόπου όπου εκδόθηκε, έχει δε καταστεί αμετάκλητη από …. ως προς τη διάταξη αυτής για τη λύση του γάμου.
Η περί διαζυγίου υπόθεση υπάγεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ελληνικού Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου, στη δικαιοδοσία των δικαστηρίων της ……. όπου και η τελευταία κοινή κατοικία των συζύγων κατά τη διάρκεια του γάμου.
Αμφότεροι οι διάδικοι δεν στερηθήκαμε το δικαίωμα συμμετοχής μας στην εκδίκαση της υπόθεσης και παρασταθήκαμε, όπως ειδικότερα ορίζεται στην ως άνω απόφαση και σύμφωνα με τις διατάξεις του ισχύοντος δικαίου στην χώρα όπου εκδόθηκε η απόφαση.
Επειδή η ως άνω απόφαση δεν έρχεται σε σύγκρουση με την ημεδαπή δημόσια τάξη και τα χρηστά εν γένει ήθη της ελληνικής κοινωνίας και δεν έχει εκδοθεί αντίθετη απόφαση ελληνικού δικαστηρίου που να αφορά την ίδια υπόθεση με τους αυτούς διαδίκους, ώστε δεν υπάρχει λόγος που να αποκλείει την αναγνώριση του δεδικασμένου της παραπάνω αλλοδαπής απόφασης.
Επειδή η παρούσα αίτηση αρμοδίως εισάγεται προς εκδίκαση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου κατά την διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας είναι δε νόμιμη και βάσιμη.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
και με την ρητή επιφύλαξη κάθε νομίμου δικαιώματός μου
ΖΗΤΩ
Να γίνει δεκτή η αίτηση ως βάσιμη και κατ' ουσίαν. Να αναγνωρισθεί ότι έχει ισχύ δεδικασμένου και στην Ελλάδα η με αριθμό ….. αμετάκλητη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της …. με την οποία λύθηκε ο γάμος μου με τον … που τελέσθηκε στην …. στις ……
Αθήνα
Ο ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
Σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 758 ΚΠολΔ οι οριστικές αποφάσεις, που εκδίδονται με την εκουσία δικαιοδοσία, εφ όσον δεν ορίζεται διαφορετικά, είναι δυνατόν μετά από αίτηση των διαδίκων, να ανακληθούν μετά την δημοσίευσή τους, ή να μεταρρυθμιστούν από το δικαστήριο που τις εξέδωσε, αν προκύψουν νέα πραγματικά περιστατικά, ή μεταβληθούν οι συνθήκες, βάσει των οποίων εκδόθηκαν.
Α. Κατά την έννοια της διάταξης σε ανάκληση, ή μεταρρύθμιση, υπόκεινται, όταν συντρέξουν οι προϋποθέσεις (νέα πραγματικά περιστατικά, ή μεταβληθούν οι συνθήκες) οι εκδιδόμενες οριστικές αποφάσεις ακόμη και όταν αυτές είναι ανακλητικές, ή μεταρρυθμιστικές, προηγούμενων ανακλητικών ή μεταρρυθμιστικών αποφάσεων.
Β. Δεν τίθεται θέμα ανακλήσεως, ή μεταρρυθμίσεως, οριστικής απόφασης με την οποία απορρίφθηκε ως απαράδεκτη, ή ως αβάσιμη, η σχετική αίτηση.
Γ. Τα νέα πραγματικά περιστατικά πρέπει να είναι σημαντικά, με ουσιώδη και αποφασιστική επιρροή στην έκβαση της δίκης, να προσδίδουν διαφορετική πραγματική εικόνα από την αντίστοιχη, την οποία είχε δεχθεί το δικαστήριο.
Δ. Δεν αποκλείεται η επίκληση και γεγονότων τα οποία υπήρχαν κατά το χρόνο της πρώτης δίκης, πλην δεν προβλήθηκαν κατ' αυτήν. Δεν ενδιαφέρει η τυχόν υπαιτιότητα του αιτούντος στην έγκαιρη προβολή των.
Ε. Μεταβολή των συνθηκών νοείται η μεταγενέστερη επίκληση νέων πραγματικών γεγονότων, τα οποία ανατρέπουν, ή διαφοροποιούν σημαντικώς, την βάση επί της οποίας στηρίχθηκε η απόφαση
ΣΤ. Ο όρος «μεταβολή των συνθηκών» είναι ευρύτερος του όρου «νέα πραγματικά περιστατικά», γιατί η μεταβολή μπορεί να προκύπτει όχι μόνο από την επιγένεση νέων περιστατικών, αλλά και από άλλες αφορμές, ή αιτίες, όπως από την εξέλιξη ενός θεσμού, ή την εμφάνιση νέων αναγκών. Στην μεταβολή των συνθηκών μπορεί να εντάσσεται και η μεταβολή του νομοθετικού καθεστώτος, υπό την ισχύ του οποίου εκδόθηκε η απόφαση, ή, η μεταστροφή της νομολογίας σε σχέση με νομικό ζήτημα, που τέθηκε υπόψη του Δικαστηρίου.
Ζ. Νέα πραγματικά περιστατικά, ή μεταβολή των συνθηκών, δεν συνιστούν οι τυχόν πραγματικές, ή νομικές, πλημμέλειες της αποφάσεως, για τις οποίες αυτή δύναται να προσβληθεί μόνον με ένδικα μέσα, αν αυτά επιτρέπονται από το νόμο.
Η. Στην έννοια της εμφανίσεως νέων πραγματικών περιστατικών, ή της μεταβολής των συνθηκών, δεν συμπεριλαμβάνεται η διαφορετική στάθμιση, ή αξιολόγηση, εκ μέρους των ενδιαφερομένων της πραγματικής καταστάσεως, βάσει της οποίας εκδόθηκε η απόφαση, της οποίας ζητείται η ανάκληση.
Θ. Δικαίωμα να ζητήσει την ανάκληση έχει όποιος προσέλαβε την ιδιότητα του διαδίκου στη δίκη της υπό ανάκληση απόφασης, δηλαδή όποιος μετέσχε σε αυτήν ως αιτών, καθ ου η αίτηση, ή άσκησε κύρια ή πρόσθετη παρέμβαση, εφ όσον θίγεται από την έκδοση, ή το περιεχόμενο της απόφασης και δικαιολογεί έννομο συμφέρον (άρθρο 747 παρ. 1γ, 69 ΚΠολΔ). Το έννομο συμφέρον αποτελεί όρο του παραδεκτού της αίτησης ανάκλησης και πρέπει να υφίσταται κατά τον χρόνο συζήτησης της αίτησης, διαφορετικά η αίτηση είναι απαράδεκτη. Η συζήτηση γίνεται κατά τη διαδικασία των άρθρων 741 έως 781 ΚΠολΔ, αφού κληθούν υποχρεωτικά οι διάδικοι της αρχικής δίκης, καθώς, επίσης, και τα πρόσωπα τα οποία είχαν διορισθεί, ή είχαν αντικατασταθεί, ή παυθεί με την προσβαλόμενη απόφαση (ΑΠ 1003/2013, ΑΠ 353/2012, ΑΠ 640/03, ΤρΕφΛαρ 74/2013, ΕφΑθ 1639/07, ΤρΕφΠειρ 441/2018, ΕφΠειρ 678/2014, ΕφΑθ 2323/2011, ΕφΠειρ 736/2010, ΕφΑθ 1639/2007, ΕφΑθ 5552/2005, ΤριμΕφΘεσ 2778/2018, ΕφΠειρ 736/2010).
Α. Με τον ν. 4334/2015, που τροποποίησε το άρθρο 740 ΚΠολΔ, σε συνδυασμό με το άρθρο 739 ΚΠολΔ, καθιερώνεται εκ νέου από 1-1-2016 τεκμήριο αρμοδιότητας υπέρ του Μονομελούς Πρωτοδικείου για τις υποθέσεις που εκδικάζονται με την διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας.
Β. Επιπλέον στην αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου υπάγεται, η θέση προσώπου σε ακούσια νοσηλεία, σύμφωνα με τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου, καθώς και η ανακοπή των άρθρων 787 ΚΠολΔ και του άρθρου 82 ΑΚ.
Γ. Στην αρμοδιότητα των Πολυμελών Πρωτοδικείων υπάγονται οι υποθέσεις που αφορούν την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.
Δ. Στην αρμοδιότητα του Ειρηνοδικείου υπάγονται υποθέσεις μόνο κατ εξαίρεση, δηλαδή όσες ειδική διάταξη νόμου αναθέτει σε αυτό.
Ε. Στις κατ εξαίρεση υπαγόμενες στο Ειρηνοδικείο υποθέσεις εκουσίας δικαιοδοσίας δεν περιλαμβάνεται η επιτροπεία ανηλίκων, με αποτέλεσμα η αρμοδιότητα για τον διορισμό ειδικού επιτρόπου ανηλίκου να ανήκει στην αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου.
ΣΤ. Σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 46 εδ. α ΚΠολΔ, το οποίο σύμφωνα με το άρθρο 741 ΚΠολΔ εφαρμόζεται και στην διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, εάν η υπόθεση εισαχθεί σε αναρμόδιο δικαστήριο, το δικαστήριο δεν απορρίπτει την υπόθεση, αλλά την παραπέμπει στο αρμόδιο δικαστήριο. Κρίσιμος χρόνος είναι ο χρόνος της συζήτησης της υπόθεσης στο ακροατήριο.
Α. Σύμφωνα με το άρθρο 739 ΚΠολΔ, όλες οι υποθέσεις που αναφέρονται στα άρθρα 782 έως 866 ΚΠολΔ υπάγονται στην ειδική διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας των άρθρων 741 έως 781 ΚΠολΔ, ως καθώς άλλη υπόθεση που υπάγεται με διάταξη νόμου στη διαδικασία αυτή.
Β. Με το άρθρο 121 ΕισΝΑΚ, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο τέταρτο του ν. 3089/2002, στις περιπτώσεις των άρθρων 42,46,79,105,111,1350 παράγραφος 2, 1352 εδ. Β, 1368, 1407, 1441, 1457, 1458, 1522, 1525, 1526, 1532, 1533, 1660 έως 1663, 1667, 1865, 1866, 1868, 1908, 1913, 1917 παράγραφος 2, 1919, 1920, 1956, 1965, 2021, 2024, 2027, 2028, 2031 ΑΚ, καθώς και σε κάθε δίκη που αφορά την υιοθεσία, την επιτροπεία, την δικαστική συμπαράσταση ή την επιμέλεια ξένων υποθέσεων, εφαρμόζεται η διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας του ΚΠολΔ.
Γ. Με τον ν. 4334/2015, που τροποποίησε το άρθρο 740 ΚΠολΔ, σε συνδυασμό με το άρθρο 739 ΚΠολΔ, καθιερώνεται εκ νέου από 1-1-2016 τεκμήριο αρμοδιότητας υπέρ του Μονομελούς Πρωτοδικείου για τις υποθέσεις που εκδικάζονται με την διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας.
Δ. Επιπλέον στην αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου υπάγεται, η θέση προσώπου σε ακούσια νοσηλεία, σύμφωνα με τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου, καθώς και η ανακοπή των άρθρων 787 ΚΠολΔ και του άρθρου 82 ΑΚ.
Ε. Στην αρμοδιότητα των Πολυμελών Πρωτοδικείων υπάγονται οι υποθέσεις που αφορούν την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
ΣΤ. Στην αρμοδιότητα του Ειρηνοδικείου υπάγονται υποθέσεις μόνο κατ εξαίρεση, δηλαδή όσες ειδική διάταξη νόμου αναθέτει σε αυτό.
Ζ. Στις κατ εξαίρεση υπαγόμενες στο Ειρηνοδικείο υποθέσεις εκουσίας δικαιοδοσίας δεν περιλαμβάνεται η επιτροπεία ανηλίκων, με αποτέλεσμα η αρμοδιότητα για τον διορισμό ειδικού επιτρόπου ανηλίκου να ανήκει στην αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου.
Η. Σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 46 εδ. α ΚΠολΔ, το οποίο σύμφωνα με το άρθρο 741 ΚΠολΔ εφαρμόζεται και στην διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, εάν η υπόθεση εισαχθεί σε αναρμόδιο δικαστήριο, το δικαστήριο δεν απορρίπτει την υπόθεση, αλλά την παραπέμπει στο αρμόδιο δικαστήριο. Κρίσιμος χρόνος είναι ο χρόνος της συζήτησης της υπόθεσης στο ακροατήριο
Α. Από τις διατάξεις των άρθρων 744 και 759 παρ. 3 ΚΠολΔ προκύπτει ότι το δικαστήριο, κατά την διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, μπορεί και αυτεπαγγέλτως να διατάξει κάθε μέτρο πρόσφορο για την εξακρίβωση πραγματικών γεγονότων, ακόμη και εκείνων που δεν έχουν προταθεί και ιδιαίτερα γεγονότων που συντελούν στην προστασία των ενδιαφερομένων, ή της έννομης σχέσης, ή του γενικότερου κοινωνικού συμφέροντος (άρθρο. 744 ΚΠολΔ). Το δικαστήριο, ακόμη και αποκλίνοντας από τις διατάξεις που ρυθμίζουν την απόδειξη, διατάζει αυτεπαγγέλτως κάθε τι που κατά την κρίση του είναι απαραίτητο για την εξακρίβωση της αλήθειας των πραγματικών γεγονότων (άρθρο 759 παρ. 3 ΚΠολΔ).
Β. Με το εισαχθέν στις υποθέσεις της εκούσιας δικαιοδοσίας ανακριτικό σύστημα, το οποίο ισχύει και στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο, εισάγεται απόκλιση από την ρύθμιση του άρθρου 106 ΚΠολΔ με αποτέλεσμα να παρέχεται στο δικαστήριο ελευθερία αυτεπάγγελτης ενέργειας και συλλογής του αποδεικτικού υλικού και εξακρίβωσης πραγματικών γεγονότων, ακόμη και εκείνων που δεν έχουν προταθεί, τα οποία ασκούν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης (ΑΠ 528/2017).
Γ. Η ειδική αυτή ρύθμιση καταλαμβάνει τις γνήσιες και τις μη γνήσιες υποθέσεις της εκούσιας δικαιοδοσίας, δηλαδή και εκείνες τις ιδιωτικές διαφορές που ο νόμος παραπέμπει για εκδίκαση στην ειδική αυτή διαδικασία, λόγω της απλότητας και συντομίας από την οποία κυριαρχείται (ΑΠ 769/2015).
Δ. Η εξουσία του δικαστηρίου για λήψη κάθε πρόσφορου μέτρου για την ανεύρεση της αλήθειας δεν οριοθετείται από το νόμο και, άρα, είναι απεριόριστη, αφού μπορεί να λάβει υπ όψιν ακόμη και άκυρα ή ανυπόστατα αποδεικτικά μέσα (όχι, όμως και ανεπίτρεπτα), καθώς και αποδεικτικά μέσα που δεν πληρούν τους όρους του νόμου ή αποδεικτικά μέσα εκτός του καταλόγου του άρθρου 339 ΚΠολΔ, αποδεσμευόμενο από τους αποδεικτικούς τύπους της αυστηρής απόδειξης (ΑΠ 769/2015, ΑΠ 236/2015, ΑΠ 528/2017)
Ε. Επίσης επιτρέπεται η προβολή των κρίσιμων πραγματικών περιστατικών σε κάθε στάση της πρωτοβάθμιας δίκης, αλλά και στην κατ' έφεση δίκη και, έτσι, καθιερώνεται εξαίρεση από το συγκεντρωτικό σύστημα, αλλά και από τα άρθρα 223 και 224 ΚΠολΔ στο μέτρο που επιτρέπουν τη συμπλήρωση, αλλά και τη μεταβολή της αίτησης, με νέα στοιχεία και μετά την πρώτη συζήτηση (ΑΠ 2270/2014).
ΣΤ. Ως μεταβολή της αίτησης νοείται μόνο η μεταβολή του αιτήματος, δηλαδή του ζητούμενου ρυθμιστικού ή διαπιστωτικού μέτρου, και μπορεί να γίνει μόνο στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο, ύστερα από σχετική άδεια του δικαστηρίου, εφ όσον, κατά την κρίση του, δεν βλάπτονται τα συμφέροντα εκείνων που μετέχουν στη δίκη ή τρίτων, κατά τις διατάξεις των παραπάνω άρθρων 747, 751 και 765 ΚΠολΔ, όχι, όμως, πρώτη φορά, στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο, σύμφωνα με το άρθρο 12 παρ. 2 ΚΠολΔ, που εφαρμόζεται και στην εκούσια δικαιοδοσία, δεδομένου ότι οι διατάξεις αυτής που ρυθμίζουν την διαδικασία ενώπιον του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου δεν ορίζουν κάτι το διαφορετικό (ΑΠ 402/1995, ΑΠ 528/2017).
Ζ. Αντίθετα, η μεταβολή, ή η συμπλήρωση, της ιστορικής βάσης της αιτήσεως είναι δυνατή και στους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 744, 745 και 765 του ΚΠολΔ, κατ' εξαίρεση εκείνης του άρθρου 224 ΚΠολΔ.
Α. Στην διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας δεν υπάρχει αντιδικία, και επομένως οι μετέχοντες δεν αποκτούν την ιδιότητα του διαδίκου. Τα πρόσωπα αυτά ονομάζονται μεν «διάδικοι», όμως στην ουσία πρόκειται περί «ενδιαφερομένων».
Β. Έτσι, η έννοια του διαδίκου, προσλαμβάνεται στην εκουσία δικαιοδοσία με έναν από τους ακόλουθους τρόπους
α) με την υποβολή αίτησης για την εκδίκαση ορισμένης υπόθεσης της εκούσιας δικαιοδοσίας.
β) με την κλήτευση τρίτων στη διαδικασία, κατόπιν διαταγής του αρμόδιου Δικαστηρίου (άρθρου 748 παρ. 3 του ΚΠολΔ).
γ) με την προσεπίκληση τρίτων κατόπιν πρωτοβουλίας του διαδίκου, ή αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο (άρθρο 753 του ΚΠολΔ).
δ) με την άσκηση κύριας ή πρόσθετης παρέμβασης.
ε) με την άσκηση τριτανακοπής (άρθρα 773, 583 επ. ΚΠολΔ) (ΑΠ 1103/2005, ΑΠ 305/2005, ΕφΑθ 211/2016, ΕφΘεσ 292/2009, ΕφΠειρ 755/2018)
Γ. Συνεπώς ο καθ ού η αίτηση δεν προσλαμβάνει την ιδιότητα του διαδίκου με μόνη την απεύνθυνση της αίτησης εναντίον του, αν δεν κλητεύθηκε ύστερα από διαταγή του δικαστηρίου, δεν προσκλήθηκε, ή δεν άσκησε παρέμβαση, ακόμη και όταν, χωρίς πάντως να ασκήσει παρέμβαση, παραστεί στη δίκη (ΑΠ 755/2018).
Α. Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 79, 80, 747 και 752 ΚΠολΔ, συνάγεται ότι κατά την διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, είναι δυνατή η άσκηση κυρίας ή πρόσθετης παρέμβασης, εφ όσον βέβαια συντρέχει η κατά το άρθρο 68 ΚΠολΔ διαδικαστική προϋπόθεση της ύπαρξης έννομου συμφέροντος στο πρόσωπο του παρεμβαίνοντος.
Β. Υφίσταται έννομο συμφέρον προς παρέμβαση, όταν με αυτή μπορεί να προστατευθεί δικαίωμα του παρεμβαίνοντος, ή να αποτραπεί η δημιουργία εις βάρος του νομικής υποχρεώσεως. Πρέπει όμως να απειλείται από την δεσμευτικότητα, ή εκτελεστότητα, της αποφάσεως που θα εκδοθεί, είτε να υπάρχει κίνδυνος προσβολής τους από τις αντανακλαστικές συνέπειές της (Ολ ΑΠ 9/2012, ΑΠ 546/2018).
Γ. Αν ο παρεμβαίνων στηρίζει την σχετική αίτηση θεωρείται προσθέτως παρεμβαίνων.
Δ. Αν αποκρούει την αίτηση του αρχικού διαδίκου, τότε, εφ όσον η απόκρουση της αιτήσεως γίνεται για την παραδοχή της δικής του αυτοτελούς αιτήσεως πρόκειται για κύρια παρέμβαση, ενώ αν περιορίζεται μόνο στην απόκρουση, χωρίς να υποβάλει δική του αυτοτελή αίτηση παροχής έννομης προστασίας, πρόκειται για πρόσθετη παρέμβαση (ΑΠ 208/2017, ΑΠ 148/2014, ΑΠ 546/2018).
Ε. Σύμφωνα με το άρθρο 752 ΚΠολΔ, με το οποίο καθορίζεται η άσκηση των παρεμβάσεων σε δίκες εκούσιας δικαιοδοσίας, η κύρια παρέμβαση ασκείται με δικόγραφο και εφαρμόζονται γι' αυτήν οι διατάξεις των άρθρων 747, 748 και 751 ΚΠολΔ, που προβλέπουν ότι η κατάθεση του δικογράφου πρέπει να γίνεται στη γραμματεία του Δικαστηρίου, στο οποίο απευθύνεται, ενώ η πρόσθετη παρέμβαση μπορεί να ασκηθεί και κατά τη συζήτηση στο ακροατήριο χωρίς προδικασία.
Α. Κατά το άρθρο 769 ΚΠολΔ, αναίρεση κατά αποφάσεων που εκδίδονται κατά την διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, έχουν δικαίωμα να ασκήσουν, και αν νίκησαν, ο αιτών, εκείνος κατά του οποίου στρέφεται η αίτηση, ο εκκαλών, ο εφεσίβλητος, εκείνοι που άσκησαν κύρια και πρόσθετη παρέμβαση και οι καθολικοί και ειδικοί διάδοχοί τους, καθώς και ο εισαγγελέας πρωτοδικών.
Β. Ως προς την παθητική νομιμοποίηση εφαρμόζεται, κατά ρητή επιταγή του άρθρου 769 ΚΠολΔ, η διάταξη του άρθρου 762 ΚΠολΔ, σύμφωνα με την οποία, αναλογικά, αν περισσότεροι έλαβαν μέρος στην πρωτόδικη δίκη, η αναίρεση που ασκεί ένας από τους παραπάνω απευθύνεται κατά των άλλων, ή των καθολικών διαδόχων, ή των κληρονόμων τους.
Γ. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι αν η αναίρεση δεν απευθυνθεί εναντίον όλων εκείνων, που έλαβαν μέρος στη δίκη, κατά την οποία εκδόθηκε η προσβαλλομένη απόφαση, δεν επέρχεται ως κύρωση το απαράδεκτο, αλλά ο Άρειος Πάγος μπορεί να διατάξει την κλήτευση τρίτων που έχουν έννομο συμφέρον από την δίκη (ΑΠ 457/2020).
Δ. Σημειώνεται ότι δεν ιδρύονται λόγοι αναίρεσης από τα εδάφια 8 και 11 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, ως επίσης δεν ιδρύονται λόγοι αναίρεσης από τα εδάφια 10, 12 και 13 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, γιατί το δικαστήριο, αφ ενός δεν είναι υποχρεωμένο να εκδώσει προδικαστική απόφαση και να διατάξει αποδείξεις, αφ ετέρου γιατί ισχύει στην εκούσια διαδικασία η ελεύθερη απόδειξη και στο πλαίσιο αυτής ο δικαστής για την δικανική του πεποίθηση λαμβάνει υπ όψιν του κάθε πρόσφορο αποδεικτικό στοιχείο, ακόμη και άκυρα ή ανυπόστατα αποδεικτικά μέσα, μη πληρούντα τους όρους του νόμου αποδεικτικά μέσα, ή αποδεικτικά μέσα εκτός του καταλόγου του άρθρου 339 ΚΠολΔ και αποδεσμεύεται από τους αποδεικτικούς τύπους της αυστηρής απόδειξης (άρθρα 744 και 759 ΚΠολΔ, ΑΠ 2228/2007).
Η προσεπίκληση των δικονομικών εγγυητών, κατά την έννοια του άρθρου 88 ΚΠολΔ, προϋποθέτει αμφισβητουμένη δικαιοδοσία, αφού οι προσεπικαλούμενοι τρίτοι είναι εκείνοι από τους οποίους σε περίπτωση ήττας δικαιούνται να απαιτήσουν αποζημίωση οι προσεπικαλούντες.
Επομένως στην ειδική διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας η προσεπίκληση δικονομικών εγγυητών είναι απαράδεκτη, γιατί ελλείπει το έννομο συμφέρον των προσεπικαλούντων αφού αυτοί δεν δικαιούνται στη διαδικασία αυτή να ζητήσουν αποζημίωση από τους προσεπικαλουμένους (ΑΠ 697/1995).
Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 761, 748 παρ. 3, 753 παρ. και 752 ΚΠολΔ προκύπτει ότι ο καθ ου η αίτηση δεν προσλαμβάνει την ιδιότητα του διαδίκου με μόνη την απεύθυνση της αίτησης εναντίον του, αν δεν εκλητεύθηκε ύστερα από διαταγή του δικαστηρίου, δεν προσεπικλήθηκε, ή δεν άσκησε παρέμβαση, ακόμη και όταν, χωρίς να ασκήσει παρέμβαση, παραστεί στη δίκη.
Η από τον δικαστή, κατά την κατάθεση της αίτησης, σημείωση απλώς της προθεσμίας για την τυχόν κοινοποίησή της στον καθ ου για να ασκήσει παρέμβαση, ή να προστατεύσει κατ άλλο τρόπο τα πιθανά συμφέροντά του, δεν συνιστά, ούτε αναπληρώνει την προβλεπόμενη από το άρθρο 748 παρ. 3 ΚΠολΔ, κλήτευση με διαταγή του δικαστή, εκείνου που έχει έννομο συμφέρον από την δίκη, ώστε να προσδώσει στον καθ ου η αίτηση την ιδιότητα διαδίκου.
Τα ανωτέρω ισχύουν, όχι μόνο όταν η αίτηση απευθύνεται κατά του καθ ου, αλλά, και όταν απλώς κοινοποιείται προς αυτόν και διατάχθηκε η κλήτευσή του κατά το άρθρο 748 παρ. 3 ΚΠολΔ, ο οποίος δεν προσλαμβάνει από αυτό και μόνο την ιδιότητα του διαδίκου.
Α. Η διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης για σφάλματα από παραδρομή, ή τονισμού, γίνεται από τον Ληξίαρχο (άρθρο 13 παρ.3 ν. 344/76.
Β. Η διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης για σφάλματα από παραδρομή, τα οποία δεν αφορούν τον τόπο, μήνα, έτος και ώρα, γίνεται με άδεια του Εισαγγελέα Πρωτοδικών, ή του Ειρηνοδίκη στο οποίο εδρεύει το Ληξιαρχείο (άρθρο 13 παρ.2 ν. 344/76).
Γ. Για τη διόρθωση λοιπών στοιχείων ληξιαρχικών πράξεων απαιτείται τελεσίδικη δικαστική απόφαση (άρθρο 13 παρ.1 ν. 344/76). Στην περίπτωση αυτή
α) Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 782 ΚΠολΔ «όταν ο νόμος απαιτεί δικαστική απόφαση για να βεβαιωθεί ένα γεγονός με σκοπό να συνταχθεί ληξιαρχική πράξη, η απόφαση εκδίδεται με αίτηση όποιου έχει έννομο συμφέρον ή του Εισαγγελέα από το δικαστήριο της περιφέρειας του ληξιάρχου ο οποίος θα συντάξει τη ληξιαρχική πράξη». Κατά την παρ. 2 αυτού «η απόφαση πρέπει να βεβαιώνει και κάθε άλλο στοιχείο που πρέπει κατά το νόμο να περιέχει η ληξιαρχική πράξη, εκτός αν αυτό είναι αδύνατο». Κατά την παρ. 3 του ίδιου άρθρου, «οι διατάξεις της παρ. 1 εφαρμόζονται και για τη διόρθωση ληξιαρχικής πράξης».
β) Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών προκύπτει ότι, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας δικάζονται οι αιτήσεις όποιου έχει έννομο συμφέρον, ή του Εισαγγελέα, με τις οποίες ζητείται η βεβαίωση ενός γεγονότος με σκοπό να συνταχθεί ληξιαρχική πράξη, η οποία δεν έχει συνταχθεί και για τη βεβαίωση της οποίας ο νόμος απαιτεί δικαστική απόφαση, ή η διόρθωση ορισμένου στοιχείου της ληξιαρχικής πράξης που προβλέπεται από το νόμο ως απαραίτητο για τη σύνταξη της ληξιαρχικής πράξης και το οποίο από παραδρομή ή και ηθελημένα καταχωρήθηκε στη ληξιαρχική πράξη που έχει συνταχθεί.
γ) Αντικείμενο της αίτησης διόρθωσης είναι η διαπίστωση των ακριβών στοιχείων που απαιτεί ο νόμος για τη σύνταξη της ληξιαρχικής πράξης και ο τονισμός της ορθότητας αυτών, σε σύγκριση με τα στοιχεία που βεβαιώθηκαν ανακριβώς στη ληξιαρχική πράξη, της οποίας ζητείται η διόρθωση.
δ) Η απόφαση που εκδίδεται, ως προς τη ρυθμιστική της ενέργεια, είναι στην ουσία διαπιστωτική θετική διοικητική πράξη και όχι διαταγή στο ληξίαρχο για τη διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης που ενδεχόμενα συντάχθηκε απ' αυτόν ανακριβώς.
Η διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης, που δεν αφορά σφάλματα από παραδρομή, ή τονισμό, δεν αφορούν τον τόπο, μήνα, έτος και ώρα, γίνεται με τελεσίδικη δικαστική απόφαση (άρθρο 13 παρ.1 ν. 344/76).
Στην διόρθωση με δικαστική απόφαση ισχύουν τα εξής
α) Κατά την παρ. 1 του άρθρου 782 ΚΠολΔ «όταν ο νόμος απαιτεί δικαστική απόφαση για να βεβαιωθεί ένα γεγονός με σκοπό να συνταχθεί ληξιαρχική πράξη, η απόφαση εκδίδεται με αίτηση όποιου έχει έννομο συμφέρον ή του Εισαγγελέα από το δικαστήριο της περιφέρειας του ληξιάρχου ο οποίος θα συντάξει τη ληξιαρχική πράξη». Κατά την παρ. 2 αυτού «η απόφαση πρέπει να βεβαιώνει και κάθε άλλο στοιχείο που πρέπει κατά το νόμο να περιέχει η ληξιαρχική πράξη, εκτός αν αυτό είναι αδύνατο». Κατά την παρ. 3 του ίδιου άρθρου, «οι διατάξεις της παρ. 1 εφαρμόζονται και για τη διόρθωση ληξιαρχικής πράξης».
β) Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών προκύπτει ότι, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας δικάζονται οι αιτήσεις όποιου έχει έννομο συμφέρον, ή του Εισαγγελέα, με τις οποίες ζητείται η βεβαίωση ενός γεγονότος με σκοπό να συνταχθεί ληξιαρχική πράξη, η οποία δεν έχει συνταχθεί και για τη βεβαίωση της οποίας ο νόμος απαιτεί δικαστική απόφαση, ή η διόρθωση ορισμένου στοιχείου της ληξιαρχικής πράξης που προβλέπεται από το νόμο ως απαραίτητο για τη σύνταξη της ληξιαρχικής πράξης και το οποίο από παραδρομή ή και ηθελημένα καταχωρήθηκε στη ληξιαρχική πράξη που έχει συνταχθεί.
γ) Αντικείμενο της αίτησης διόρθωσης είναι η διαπίστωση των ακριβών στοιχείων που απαιτεί ο νόμος για τη σύνταξη της ληξιαρχικής πράξης και ο τονισμός της ορθότητας αυτών, σε σύγκριση με τα στοιχεία που βεβαιώθηκαν ανακριβώς στη ληξιαρχική πράξη, της οποίας ζητείται η διόρθωση.
δ) Η απόφαση που εκδίδεται, ως προς τη ρυθμιστική της ενέργεια, είναι στην ουσία διαπιστωτική θετική διοικητική πράξη και όχι διαταγή στο ληξίαρχο για τη διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης που ενδεχόμενα συντάχθηκε απ' αυτόν ανακριβώς.
Α. Σύμφωνα με τον ν. 4491/2017 «Νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου - Εθνικός Μηχανισμός Εκπόνησης, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Σχεδίων Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού και άλλες διατάξεις». Άρθρο 1 «1. Το πρόσωπο έχει δικαίωμα στην αναγνώριση της ταυτότητας φύλου του ως στοιχείου της προσωπικότητας του. 2. Το πρόσωπο έχει δικαίωμα στο σεβασμό της προσωπικότητας του με βάση τα χαρακτηριστικά φύλου του». Άρθρο 2. «1 Ως ταυτότητα φύλου νοείται ο εσωτερικός και προσωπικός τρόπος με τον οποίο το ίδιο το πρόσωπο βιώνει το φύλο του, ανεξάρτητα από το φύλο που καταχωρίστηκε κατά τη γέννηση του με βάση τα βιολογικά του χαρακτηριστικά. Η ταυτότητα φύλου περιλαμβάνει την προσωπική αίσθηση του σώματος καθώς και την κοινωνική και εξωτερική έκφραση του φύλου, τα οποία αντιστοιχούν στη βούληση του προσώπου. Η προσωπική αίσθηση του σώματος μπορεί να συνδέεται και με αλλαγές που οφείλονται σε ιατρική αγωγή ή άλλες ιατρικές επεμβάσεις που επιλέχθηκαν ελεύθερα. 2. Ως χαρακτηριστικά φύλου νοούνται τα χρωμοσωμικά, γονιδιακά και ανατομικά χαρακτηριστικά του προσώπου, τα οποία συμπεριλαμβάνουν πρωτογενή χαρακτηριστικά, όπως τα αναπαραγωγικά όργανα και δευτερογενή χαρακτηριστικά, όπως η μυϊκή μάζα, η ανάπτυξη μαστών ή τριχοφυΐας». Άρθρο 3. «1. Σε περίπτωση ασυμφωνίας μεταξύ ταυτότητας φύλου και καταχωρισμένου φύλου το πρόσωπο μπορεί να ζητήσει τη διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου του, ώστε αυτό να αντιστοιχεί στη βούληση, στην προσωπική αίσθηση του σώματος και στην εξωτερική του εικόνα. 2. Για τη διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου απαιτείται πλήρης δικαιοπρακτική ικανότητα, με εξαίρεση τους ανήλικους που έχουν συμπληρώσει το δέκατο έβδομο (17ο) έτος της ηλικίας τους, εφόσον υπάρχει ρητή συναίνεση των ασκούντων τη γονική τους μέριμνα και τους ανηλίκους που έχουν συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο (15ο) έτος της ηλικίας τους, εφόσον υπάρχει επιπλέον θετική γνωμάτευση διεπιστημονικής Επιτροπής που συστήνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Υγείας για δύο (2) έτη, στην οποία μετέχουν: α) ένας παιδοψυχίατρος, β) ένας ψυχίατρος, γ) ένας ενδοκρινολόγος, δ) ένας παιδοχειρουργός, ε) ένας ψυχολόγος, στ) ένας κοινωνικός λειτουργός και ζ) ένας παιδίατρος, ως Πρόεδρος, άπαντες με εξειδίκευση στο συγκεκριμένο ζήτημα. 3. Προϋπόθεση για τη διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου είναι το πρόσωπο που αιτείται τη διόρθωση να μην είναι έγγαμο. 4. Για τη διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου δεν απαιτείται να βεβαιώνεται ότι το πρόσωπο έχει υποβληθεί σε οποιαδήποτε προηγούμενη ιατρική επέμβαση. Δεν απαιτείται επίσης η οποιαδήποτε προηγούμενη εξέταση ή ιατρική αγωγή που σχετίζεται με τη σωματική ή ψυχική του υγεία». Άρθρο 4. «1. Η διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου γίνεται με δικαστική απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 782 ΚΠολΔ. Στην αίτηση δηλώνονται το επιθυμητό φύλο, το κύριο όνομα που επιλέγεται και το προσαρμοσμένο σχετικά επώνυμο. Στην αίτηση επισυνάπτεται αντίγραφο της ληξιαρχικής πράξης γέννησης του προσώπου. 2. Για τη διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου απαιτείται αυτοπρόσωπη δήλωση ενώπιον του δικαστηρίου. Η δήλωση γίνεται σε ιδιαίτερο γραφείο χωρίς δημοσιότητα. Η δικαστική απόφαση καταχωρίζεται στο Ληξιαρχείο που είχε συντάξει τη ληξιαρχική πράξη γέννησης του προσώπου. Η καταχώριση της δικαστικής απόφασης περί διόρθωσης φύλου γίνεται με τρόπο που διασφαλίζει τη μυστικότητα της μεταβολής και της αρχικής ληξιαρχικής πράξης γέννησης έναντι όλων. 3. Με βάση τη νέα ληξιαρχική πράξη, οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για την έκδοση άλλων εγγράφων στα οποία αναγράφεται η ταυτότητα του προσώπου ή από τα οποία το πρόσωπο εξαρτά δικαιώματα, καθώς και για την καταχώριση σε μητρώα ή καταλόγους, όπως εκλογικούς, έχουν την υποχρέωση να εκδώσουν νέα έγγραφα ή να προβούν σε νέες καταχωρίσεις με διορθωμένο το καταχωρισμένο φύλο, το κύριο όνομα και το επώνυμο του προσώπου. Στη νέα ληξιαρχική πράξη γέννησης, στα νέα έγγραφα και στις νέες καταχωρίσεις δεν επιτρέπεται η αναφορά ότι μεσολάβησε διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου. 4. Η νέα ληξιαρχική πράξη μπορεί στο εξής να αλλάξει μία φορά, με την ίδια διαδικασία και τις ίδιες προϋποθέσεις». Άρθρο 5. «1. Από την καταχώριση της στο Ληξιαρχείο η διόρθωση του φύλου του προσώπου ισχύει έναντι όλων. Δικαιώματα, υποχρεώσεις και κάθε είδους ευθύνη του προσώπου, που δημιουργήθηκαν πριν από τη διόρθωση του φύλου, εξακολουθούν να υφίστανται. Διατηρούνται επίσης οι αριθμοί φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) και μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ). Εντός τριών (3) ημερών από την καταχώριση της μεταβολής στο Ληξιαρχείο σύμφωνα με το άρθρο 14 του ν. 344/1976 (ΦΕΚ Α' 143), ο Ληξίαρχος υποχρεούται να ενημερώσει την Εισαγγελία Πρωτοδικών του τόπου γέννησης του προσώπου ή το Τμήμα Ποινικού Μητρώου και Απονομής Χάριτος του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αν πρόκειται για πρόσωπο γεννημένο στην αλλοδαπή, για τη μεταβολή των ταυτοποιητικών του στοιχείων, προκειμένου να προβούν σε ενημέρωση τυχόν καταχώρισης στο Ποινικό Μητρώο σύμφωνα με το άρθρο 5 του π.δ. 35/2015 (ΦΕΚ Α' 56). 2. Αν το πρόσωπο που διόρθωσε το καταχωρισμένο φύλο του έχει παιδιά, είτε γεννημένα σε γάμο, είτε γεννημένα σε σύμφωνο, είτε γεννημένα χωρίς γάμο των γονέων τους, είτε υιοθετημένα, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του από τη γονική μέριμνα δεν επηρεάζονται. Στη ληξιαρχική πράξη γέννησης των παιδιών δεν επέρχεται καμία μεταβολή λόγω της διόρθωσης του καταχωρισμένου φύλου του γονέα». Άρθρο 6. «1. Οι υπάλληλοι του Ληξιαρχείου, καθώς και όσοι άλλοι εμπλέκονται επαγγελματικά στη διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου ή έλαβαν γνώση της τέλεσης της με την ευκαιρία της άσκησης των καθηκόντων τους, έχουν καθήκον εχεμύθειας. Στη δικαστική απόφαση της παραγράφου 1 του άρθρου 4, στην αρχική ληξιαρχική πράξη γέννησης του προσώπου, καθώς και σε κάθε άλλο στοιχείο ή έγγραφο το οποίο τηρείται στο οικείο ληξιαρχείο ή σε οποιαδήποτε άλλη δημόσια υπηρεσία, από το οποίο προκύπτει η διόρθωση φύλου που μεσολάβησε, έχει πρόσβαση μόνο το ίδιο το πρόσωπο, καθώς και όσοι έχουν ειδική έγγραφη εξουσιοδότηση από αυτό. Πρόσβαση τρίτου στα στοιχεία αυτά επιτρέπεται μόνο εφόσον αυτός υποδεικνύει ειδικό έννομο συμφέρον μη δυνάμενο να ικανοποιηθεί διαφορετικά και κατόπιν άδειας που χορηγείται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2472/1997 (ΦΕΚ Α' 50) για πρόσβαση σε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα».
Β. Σύμφωνα με το άρθρο 782 ΚΠολΔ, όταν ο νόμος απαιτεί δικαστική απόφαση για να βεβαιωθεί ένα γεγονός με το σκοπό να συνταχθεί ληξιαρχική πράξη, η απόφαση εκδίδεται με αίτηση όποιου έχει έννομο συμφέρον, ή του εισαγγελέα, από το δικαστήριο της περιφέρειας του ληξιάρχου ο οποίος θα συντάξει τη ληξιαρχική πράξη. Η απόφαση πρέπει να βεβαιώνει και κάθε άλλο στοιχείο που πρέπει κατά το νόμο να περιέχει η ληξιαρχική πράξη, εκτός αν αυτό είναι αδύνατο. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται και για τη διόρθωση ληξιαρχικής πράξης.
Γ. Περαιτέρω, σύμφωνα με την με αριθμό 195/2020 απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών, η αλλαγή της νομικής καταχώρησης φύλου δεν προϋποθέτει ιατρικές επεμβάσεις στο σώμα του ενδιαφερομένου ατόμου, και κυρίως δεν περιλαμβάνει τον ακρωτηριασμό του προσώπου. Ο ακρωτηριασμός έχει ρητά καταδικαστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, έρχεται δε σε αντίθεση με τα άρθρα 2 και 26 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, που κατοχυρώνουν την ισότητα και την απαγόρευση των διακρίσεων, με την έννοια ότι μια κατάσταση, όπως η «δυσφορία γένους», δεν πρέπει να επιβαρύνει υπερβολικά τον ενδιαφερόμενο, προκειμένου αυτός να εξασφαλίσει τη μεταχείριση που ζητά από την πολιτεία (στην ίδια κατεύθυνση και οι ΕιρΑΘ 572/2017, ΕιρΑΘ 604/2017, ΕιρΘεσ 281/2017, ELpA9 418/2016, ΕιρΘεσ 1479/2016). Τη νομολογία αυτή επιβεβαίωσε και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην υπόθεση «Α.Ρ. Garpon και Nicot κατά Γαλλίας» (αριθμ. προσφυγών 79885/12, 52471/13 καί 52596/13, για το ίδιο θέμα - βλ. επίσης και Λίνα Παπαδοπούλου, Η συνταγματική θεμελίωση του δικαιώματος στην εναρμόνιση ψυχοκοινωνικού και νομικού φύλου, Αναγνώριση της ταυτότητας φύλου ενόψει του σχεδίου νόμου της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, σελ. 37 επ.). Η δικαστική απόφαση δέχεται ότι, ως βασική ουσιαστική προϋπόθεση της διόρθωσης του καταχωρισμένου φύλου, τίθεται (α) η «ασυμφωνία μεταξύ της ταυτότητας φύλου και καταχωρισμένου φύλου». Τίθενται, περαιτέρω, δύο (2) θετικές και μία (1) αρνητική προϋποθέσεις: (β) Η πλήρης δικαιοπρακτική ικανότητα, (γ) η αγαμία και (δ) να μην έχει διορθωθεί το καταχωρισμένο φύλο ήδη δύο (2) φορές. Ειδικότερα, δεν απαιτείται η πρώτη προϋπόθεση να τεκμηριώνεται - αποδεικνύεται με οποιονδήποτε τρόπο. Δεν απαιτείται, δηλαδή, το πρόσωπο να επικαλεστεί και να προσκομίζει οποιοδήποτε έγγραφο ή άλλο αποδεικτικό μέσο για να αποδείξει την ασυμφωνία ανάμεσα στο καταχωρισμένο φύλο και ταυτότητα του φύλου του, γιατί αυτό θα ήταν αντίθετο προς το γενικό πνεύμα του νομοθετήματος, όσο και στη προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και του ιδιωτικού βίου. Για τους ίδιους λόγους, δε θα πρέπει το δικαστήριο να εξετάζει τη δικαιοπρακτική ικανότητα ενός ενήλικου προσώπου, παρά μόνον αν υπάρχουν ειδικοί λόγοι προς αυτό. Η δικαιοπρακτική ικανότητα ισχύει κατά τεκμήριο, όπως, δηλαδή, σε όλες τις δικαιοπρακτικές δηλώσεις, ένα ενήλικο πρόσωπο που δεν έχει τεθεί υπό δικαστική συμπαράσταση είναι πλήρως ικανό για δικαιοπραξία (εκτός αν προκύπτει ότι βρίσκεται σε μία από τις καταστάσεις της ΑΚ 131) και δεν πρέπει, φυσικά, το στοιχείο αυτό να τίθεται εν αμφιβόλω, για μόνο το λόγο ότι το πρόσωπο ζητεί τη διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου του (βλ. Φουντεδάκη Κ., το Σχέδιο Νόμου της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, Αναγνώριση της ταυτότητας φύλου ενόψει του σχεδίου νόμου της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, σελ. 58 επ.).
Δ. Κατά συνέπεια, όταν η κοινωνική και εξωτερική έκφραση του φύλου προσιδιάζει σε θήλυ άτομο, ζει δε, ο αιτών, εντασσόμενος στον κοινωνικό του περίγυρο, κατά το ρόλο του θήλεος φύλου, σύμφωνα με την ελεύθερη βούλησή του, χρησιμοποιώντας στον κοινωνικό του περιβάλλον και στις διαπροσωπικές του σχέσεις, ως κύριο όνομα όνομα άρρενος, η δε καταχώρησή του στα δημόσια έγγραφα, όπως στην αστυνομική ταυτότητα και ληξιαρχική πράξη γέννησης, ως άρρεν, και το όνομα προκαλεί δυσχέρειες ως προς την ταυτοποίησή του και σύγχυση ως προς τα προσωπικά στοιχεία του, λόγω της εξωτερικής του εμφάνισης και κατά συνέπεια, προκαλεί σοβαρή βλάβη των εννόμων συμφερόντων του, με δυσμενείς επιπτώσεις στις εν γένει συναλλαγές του, ενώ θίγει και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του, δυνατόν είναι να αποδοθεί στον αιτούντα το γυναικείο φύλο, ως «θήλυ», και το κύριο όνομά του, καθώς και το επώνυμό του, να αποδοθούν στο θηλυκό γένος και να διορθωθεί η ληξιαρχική πράξη γέννησής του κατά το όνομα και το επώνυμο.
Ε. Αρμόδιο δικαστήριο είναι το Ειρηνοδικείο της περιφέρειας του ληξιάρχου που θα συντάξει τη σχετική πράξη. Η δωσιδικία δεν αποκλειστική και αν το γεγονός σύνταξης της ληξιαρχικής πράξης γέννησης συντελέσθηκε στο εξωτερικό, αρμόδιο κατά τόπον είναι, καταρχήν, το Ειρηνοδικείο Αθηνών, δεν αποκλείεται, όμως, η υποβολή της αίτησης και στο δικαστήριο της κατοικίας του αιτούντος, ή στο δικαστήριο που βρίσκονται τα αποδεικτικά μέσα.
Σύμφωνα με το άρθρο 781 ΚΠολΔ, το δικαστήριο που δικάζει αίτηση εκουσίας δικαιοδοσίας για να εξασφαλιστεί, ή να διατηρηθεί, δικαίωμα ή να ρυθμιστεί κατάσταση, μπορεί σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας, ύστερα από σχετικό αίτημα, ή και αυτεπαγγέλτως, να εκδώσει προσωρινή διαταγή που καταχωρίζεται στα πρακτικά, με την οποία διατάζει τα αναγκαία ασφαλιστικά μέτρα έως την έκδοση της απόφασής του.
Το ίδιο δικαστήριο ανακαλεί οποτεδήποτε, ακόμη και αυτεπαγγέλτως, την προσωρινή διαταγή του.
Η τριτανακοπή στην εκουσία δικαιοδοσία (άρθρο 773 ΚΠολΔ) ασκείται από τρίτο, δηλαδή από αυτόν που δεν μετείχε στη δίκη, είτε ύστερα από κλήτευσή του, είτε με προσεπίκληση και δεν προσήλθε στη συζήτηση, έχει δε αίτημα την ακύρωση της απόφασης εκούσιας δικαιοδοσίας. Με την άσκηση τριτανακοπής ο τριτανακόπτων καθίσταται διάδικος στην αρχική δίκη.
Η άσκηση τριτανακοπής προϋποθέτει έννομο συμφέρον του τρίτου για ακύρωση της απόφασης, που συνίσταται στην άμεση, ή έμμεση, βλάβη, ή τον ενδεχόμενο κίνδυνο βλάβης των εννόμων συμφερόντων του (ΑΠ 128/1991). Η έννοια του τρίτου προσδιορίζεται αρνητικά, σε σχέση με τους διαδίκους της εκουσίας δικαιοδοσίας. 'Ετσι, τα πρόσωπα, που δικαιούνται να ασκήσουν τριτανακοπή, εντοπίζονται σε όσους δεν συμμετείχαν στη δίκη ως αιτούντες, ή με ένα από τους αναφερόμενους στα άρθρα 748 παρ.3, 752 και 753 ΚΠολΔ τρόπους. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται και εκείνος εναντίον του οποίου απευθύνθηκε η αίτηση, χωρίς να το επιβάλλει ο νόμος (ΑΠ 646/1975) ή αυτός που κλητεύθηκε με πρωτοβουλία του αιτούντος, χωρίς διαταγή του δικαστηρίου, εφ όσον δεν έλαβαν μέρος εκουσίως, με την άσκηση παρεμβάσεως, στη δίκη (ΑΠ 1040/2009).
Λόγο τριτανακοπής αποτελεί κάθε ισχυρισμός, που βάλλει κατά της ουσιαστικής, ή τυπικής, ορθότητας της απόφασης, όπως λ.χ. ότι δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την έκδοση της απόφαση, ή ότι, αν ακουόταν ο ίδιος, η απόφαση θα ήταν διαφορετική. Δεν απαιτείται η επίκληση δόλου, ή συμπαιγνίας, των αρχικών διαδίκων, καθώς η δέσμευση του τρίτου αποτελεί συνέπεια της διαπλαστικής ενέργειας της απόφασης και όχι του δεδικασμένου της, καθ ότι οι αποφάσεις της εκουσίας δικαιοδοσίας δεν παράγουν μεν δεδικασμένο, πλην, όμως, διαπλάσσουν νέα κατάσταση erga omnes (ΑΠ 829/81, ΑΠ 1040/2009).
Η άσκηση της τριτανακοπής γίνεται με κατάθεση δικογράφου στη γραμματεία του δικαστηρίου, το οποίο έχει εκδώσει την τριτανακοπτόμενη απόφαση. Για την άσκησή της εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 743 έως 759 ΚΠολΔ. Νέοι λόγοι τριτανακοπής μπορούν να προστεθούν και με τις προτάσεις.
Το αίτημα για την ακύρωση της τριτανακοπτόμενης απόφασης στρέφεται εναντίον εκείνων που είχαν μετάσχει στη δίκη, στην οποία εκδόθηκε η τριτανακοπτόμενη απόφαση. Στους άλλους απλώς κοινοποιείται με κλήση στη συζήτηση της τριτανακοπής.
Αν η τριτανακοπή γίνει δεκτή το δικαστήριο ακυρώνει την προσβαλλομένη απόφαση. Δύναται δε να διατάξει την αναστολή της εκτέλεσης και την αναστολή της ισχύος της απόφασης (άρθρα 773 και 589 ΚΠολΔ). Η απόφαση που δέχεται την τριτανακοπή σημειώνεται χωρίς υπαίτια καθυστέρηση στο βιβλίο που τηρείται κατά τις διατάξεις του άρθρου 776 και στο περιθώριο της απόφασης που ακυρώνεται, με επιμέλεια της γραμματείας του δικαστηρίου.
Η τριτανακοπή δεν υπόκειται σε προθεσμία, ή παραγραφή, εκτός των εξαιρέσεων, που εισάγονται με τα άρθρα 800 παρ. 4 ΚΠολΔ (επί υιοθεσίας), 824 παρ. 2 ΚΠολΔ (επί αφαιρέσεως κλπ. κληρονομητηρίου) και 849 ΚΠολΔ (επί αποφάσεως αποκλεισμού μη αναγγελθέντος δικαιώματος).
Α. Κατά την διάταξη του άρθρου 780 ΚΠολΔ απόφαση εκουσίας δικαιοδοσίας αλλοδαπού δικαστηρίου αναπτύσσει την τυπική ισχύ της στην Ελλάδα αυτοδικαίως, εφ όσον εκδόθηκε.
α) κατά τις διατάξεις του εφαρμοστέου δικαίου (lex causea).
β) καθοριζομένου βάσει των ελληνικών κανόνων συγκρούσεως.
γ) το αλλοδαπό δικαστήριο είχε δικαιοδοσία βάσει των διατάξεων της lex causae.
δ) η απόφαση δεν αντίκειται στην ελληνική δημόσια τάξη (ordre public).
Β. Ο χαρακτήρας της αλλοδαπής απόφασης ως εκουσίας δικαιοδοσίας κρίνεται βάσει της ομοιότητάς της, ή λειτουργικής έστω αντιστοιχίας της, με υποθέσεις εκουσίας δικαιδοσίας της lex fori, ενώ κατά το αλλοδαπό δίκαιο κρίνεται ο απαιτούμενος βαθμός δικονομικής ωριμότητας για την ισχύ της απόφασης (ΠολΠρΑθ 9970/1997, ΜονΠρΜεσολ 193/2007).