Α. Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 249 επ. ν. 4072/2012, η ομόρρυθμη εταιρία λύνεται, α) με την πάροδο του χρόνου διαρκείας της, β) με απόφαση των εταίρων, γ) με την κήρυξή της σε πτώχευση, δ) με δικαστική απόφαση ύστερα από αίτηση εταίρου, εφ όσον υπάρχει σπουδαίος λόγος και ε) για όποιο άλλο λόγο προβλέπεται στο καταστατικό (εταιρική σύμβαση).
Σημείωση 1
Η εκ μέρους εταίρου καταγγελία της ομόρρυθμης εταιρίας δεν προβλέπεται πλέον από το νόμο ως λόγος λύσεως της εταιρίας, ισχύει όμως ως λόγος λύσεως, εφ’ όσον προβλέπεται στην εταιρική σύμβαση.
Σημείωση 2
Η αίτηση εκδικάζεται από το μονομελές πρωτοδικείο της έδρας της εταιρείας κατά την διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας.
Β. Τι αποτελεί «σπουδαίο λόγο»
α) Ως σπουδαίος λόγος νοείται οποιοδήποτε περιστατικό, το οποίο, κατά τις αρχές της καλής πίστεως και των συναλλακτικών ηθών, καθιστά στη συγκεκριμένη περίπτωση επαχθή την εξακολούθηση της εταιρίας για εκείνο τον εταίρο, ο οποίος ζητεί τη λύση της (ΕφΑθ 202/2007).
β) Ο σπουδαίος λόγος κρίνεται κατά τις περιστάσεις και σε συνάρτηση προς την γενικότερη οργάνωση της συγκεκριμένης εταιρίας, η οποία αποτελεί τον κύριο οδηγό για την εκτίμηση της σοβαρότητας της καταστάσεως, την οποία δημιούργησε ο σπουδαίος λόγος.
γ) Ο σπουδαίος λόγος πρέπει, να έχει ιδιαίτερη βαρύτητα και σημαντικές επιπτώσεις στη λειτουργία της εταιρίας, να αναφέρεται στις σχέσεις της εταιρίας και όχι στο πρόσωπο των εταίρων, εκτός εάν, στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα προσωπικά στοιχεία διαδραματίζουν πρωτεύοντα ρόλο.
δ) Περιστατικά συνιστώντα σπουδαίο λόγο είναι, η κακή πορεία των εταιρικών υποθέσεων και η έλλειψη κερδών, η αθέτηση των εταιρικών υποχρεώσεων, η κακή διαχείριση των εταιρικών υποθέσεων, οι διαρκείς διαφωνίες, η έλλειψη συνεργασίας και κατανοήσεως, το μίσος μεταξύ των εταίρων, η διακοπή ή η διατάραξη των μεταξύ τους προσωπικών σχέσεων, όταν αυτή παρουσιάζει σοβαρό και εξακολουθητικό χαρακτήρα και πάντα σε συνάρτηση με αποχρώντες οικονομικούς λόγους, οι οποίοι επάγονται, είτε την παράλυση της λειτουργίας της εταιρίας, είτε την αδυναμία εκπληρώσεως του σκοπού της (ΕφΑθ 1715/2005, ΜονΕφΑθ 732/2019).
Σημείωση 3
Σε κάθε περίπτωση το δικαίωμα του εταίρου να ζητήσει την λύση της εταιρίας υπόκειται στους περιορισμούς της διατάξεως του άρθρου 281 ΑΚ και ως εκ τούτου δύναται να προβληθεί κατά της σχετικής αιτήσεως ένσταση, εφ’ όσον συντρέχουν οι τασσόμενες από την τελευταία διάταξη προϋποθέσεις.
Σημείωση 4
Το δικαίωμα του εταίρου να ζητήσει την λύση της εταιρίας με την επίκληση συνδρομής σπουδαίου λόγου ασκείται καταχρηστικώς, όταν, μεταξύ άλλων, υπαγορεύεται από ταπεινά ελατήρια, τα οποία δεν εξυπηρετούν το σκοπό του δικαιώματος, όπως συμβαίνει σε περίπτωση κατά την οποία οφείλεται σε εμπάθεια, μίσος, έχθρα και λόγους εκδικήσεως, ή όταν, με το πρόσχημα της συνδρομής λόγων δικαιολογούντων την λύση της εταιρίας, επιχειρείται η απόκρυψη επιμέμπτων κινήτρων, τα οποία και αποτελούν την πραγματική αιτία επιδιώξεως της λύσεως της εταιρίας (ΑΠ 210/2017, ΜονΕφΑθ 732/2019).