Α) Σύμφωνα με το άρθρο 66 παρ.1 ν. 4808/2021, σε συνδυασμό με το άρθρο 13 του ίδιου νόμου, είναι άκυρη η καταγγελία (ή η με οποιονδήποτε τρόπο λύση της έννομης σχέσης στην οποία στηρίζεται η απασχόληση) (απόλυση) που οφείλεται στην άσκηση των δικαιωμάτων του εργαζομένου σε περίπτωση βίας και παρενόχλησης, εφ όσον συνιστά εκδικητική συμπεριφορά ή αντίμετρο του εργοδότη, κατά την έννοια του άρθρου 14 του ν. 3896/2010, για περιστατικό βίας και παρενόχλησης του άρθρου 4 ν. 4808/2021.
Β) Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές είναι άκυρη η καταγγελία της σύβασης εργασίας του εργαζομένου (απόλυση) σε κάθε μορφής βία, ή παρενόχληση, που εκδηλώνεται κατά την διάρκεια της εργασίας, είτε συνδέεται με αυτήν, είτε προκύπτει από αυτήν, συμπεριλαμβανομένης της βίας και παρενόχλησης λόγω φύλου και της σεξουαλικής παρενόχλησης, που οφείλεται στην άσκηση των δικαιωμάτων του εργαζομένου, εφ όσον συνιστά εκδικητική συμπεριφορά ή αντίμετρο του εργοδότη, λόγω μη ενδοτικότητας του εργαζομένου στην σεξουαλική ή άλλη παρενόχληση σε βάρος του, ή όταν γίνεται ως αντίδραση του εργοδότη, σε διαμαρτυρία, καταγγελία, μαρτυρία ή οποιαδήποτε άλλη ενέργεια του εργαζομένου ενώπιον δικαστηρίου ή άλλης αρχής (άρθρο 14 ν. 3896/2010)
Σημείωση
Οι μορφές βίας και παρενόχλησης απαγορεύονται τόσο, στον χώρο εργασίας, συμπεριλαμβανομένων δημόσιων και ιδιωτικών χώρων και χώρων όπου ο εργαζόμενος παρέχει εργασία, λαμβάνει αμοιβή, κάνει διάλειμμα ιδίως για ανάπαυση ή για φαγητό, σε χώρους ατομικής υγιεινής και φροντίδας, αποδυτηρίων ή καταλυμάτων που παρέχει ο εργοδότης, όσο και στις μετακινήσεις από και προς την εργασία, τις λοιπές μετακινήσεις, τα ταξίδια, την εκπαίδευση, καθώς και τις εκδηλώσεις και τις κοινωνικές δραστηριότητες που σχετίζονται με την εργασία και κατά τις επικοινωνίες που σχετίζονται με την εργασία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που πραγματοποιούνται μέσω τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας.
Σημείωση
Ο εργαζόμενος, που υφίσταται περιστατικό βίας και παρενόχλησης έχει, σύμφωνα με το άρθρο 12 ν. 4808/2021, το δικαίωμα
1) Να αποχωρήσει από τον εργασιακό χώρο
Για εύλογο χρόνο, χωρίς στέρηση μισθού, ή άλλη δυσμενή συνέπεια, εφ όσον κατά την εύλογη πεποίθησή του υφίσταται επικείμενος σοβαρός κίνδυνος για τη ζωή, την υγεία ή την ασφάλειά του, ιδίως, όταν ο εργοδότης είναι ο δράστης τέτοιας συμπεριφοράς, ή όταν δεν λαμβάνει τα απαραίτητα πρόσφορα μέτρα, ώστε να αποκαταστήσει την εργασιακή ειρήνη, ή όταν τα μέτρα αυτά δεν είναι ικανά για να σταματήσουν τη συμπεριφορά βίας και παρενόχλησης. Εφ όσον δεν υφίσταται, ή έχει παύσει να υφίσταται ο κίνδυνος και ο εργαζόμενος αρνείται να επιστρέψει στον εργασιακό χώρο, ο εργοδότης μπορεί να προσφύγει στην Επιθεώρηση Εργασίας, με αίτημα την επίλυση της διαφοράς.
2) Να υποβάλει καταγγελία εντός της επιχείρησης.
Ο εργοδότης υποχρεούται να λάβει τα απαραίτητα πρόσφορα και ανάλογα μέτρα σε βάρος του καταγγελλόμενου, προκειμένου να εμποδιστεί και να μην επαναληφθεί παρόμοιο περιστατικό, ή συμπεριφορά. Τέτοια μέτρα είναι, ιδίως, σύσταση συμμόρφωσης, αλλαγή θέσης, ωραρίου, τόπου ή τρόπου παροχής εργασίας, ή ακόμη και καταγγελία της σχέσης απασχόλησης ή συνεργασίας του καταγγελλομένου, με την επιφύλαξη της απαγόρευσης της κατάχρησης δικαιώματος του άρθρου 281 ΑΚ.
3) Να προσφύγει ενώπιον της Επιθεώρησης Εργασίας και του Συνηγόρου του Πολίτη.
Σε βάρος του εργοδότη (ή του προσώπου που ασκεί το διευθυντικό δικαίωμα, ή εκπροσωπεί τον εργοδότη) που παραβιάζει την απαγόρευση βίας και παρενόχλησης του εργαζομένου επιβάλλεται πρόστιμο, το οποίο δεν μειώνεται σε επιγενόμενη συμμόρφωση του εργοδότη.
Γ) Η άκυρη καταγγελία, εφ όσον συνιστά εκδικητική συμπεριφορά ή αντίμετρο του εργοδότη για περιστατικό βίας και παρενόχλησης, δεν φέρει τα αποτελέσματά της, δηλαδή δεν καταλήγει σε λήξη της εργασιακής σχέσης. Θεωρείται σα να μην έγινε και ο εργαζόμενος υποχρεούται και δικαιούται να συνεχίσει να προσφέρει τις υπηρεσίες του. Ο εργοδότης μη αποδεχόμενος τις υπηρεσίες του τελεί σε υπερημερία περί της αποδοχής των υπηρεσιών του και ο εργαζόμενος δύναται να διεκδικήσει δικαστικά μισθούς υπερημερίας μέχρι ο εργοδότης να αποδεχθεί τις προσφερόμενες υπηρεσίες του, ζητώντας την αναγνώριση ακυρότητας της καταγγελίας και την επέλευση των συνεπειών της ακυρότητας.
Δ) Ο εργαζόμενος, που επικαλείται ελάττωμα της καταγγελίας για τον λόγο αυτό δικαιούται να ζητήσει, αντί για την αναγνώριση ακυρότητας της καταγγελίας και την επέλευση των συνεπειών της ακυρότητας (διεκδίκηση δικαστικά μισθών υπερημερίας μέχρι ο εργοδότης να αποδεχθεί τις προσφερόμενες υπηρεσίες του), την επιδίκαση πρόσθετης αποζημίωσης, ποσού τακτικών αποδοχών (3) μηνών μέχρι του διπλάσιου της κατά νόμο αποζημίωσης λόγω καταγγελίας κατά τον χρόνο απόλυσης (άρθρο 66 ν. 4808/2021).